Makale
‘Lanetli miras’..
Cezayirliler 130 yıllık Fransız rejiminden kalma zalimâne alışkanlıklar için “Lanetli miras” deyimini kullanırlar imiÅŸ. “Cezayir” ise Fransa’nın lanetli mirası. 1957’de Cezayir’deki Fransız istihbaratının ÅŸefi General Paul Aussaresses’in 2001’de yayımladığı anılarında, Cezayirlileri kendi elleriyle öldürmekten gurur duyduÄŸunu anlattığında hafızalar bir kez daha canlandı. 1954-1962 yılları arasındaki bağımsızlık savaşında en az 1 milyon Cezayirli öldü. Cezayir’in Fransızlardan kalma lanetli mirası içinde milyonlarca ailenin acısı var. 2005’de yayınladığı “Büyük Medeniyet Savaşı: OrtadoÄŸu’nun Fethi” kitabında Robert Fisk bakın ne diyor:
“SavaÅŸ döneminde katliamlar Cezayir’le de sınırlı kalmadı. Paris’te Ekim 1961’de, polisin uyguladığı gece sokaÄŸa çıkma yasağını prrotesto eden yüzlerce Cezayirli öldürüldü. Fransız polisler göstericilere acımasızca saldırdı ve en az 300 kiÅŸi öldürüldü; ölenlerin cesetleri ertesi gün Seine kıyılarına vurdu. Bugüne kadar yetkililer, bu katliama dair arÅŸivlerin tamamını açmış deÄŸildir; bununla birlikte katliamdan sorumlu polis biriminin ÅŸefi olan Maurice Papon, Nisan 1998’de, Alman iÅŸgali sırasında insanlığa karşı suç iÅŸlemekten yargılanıp suçlu bulundu.”
II. Dünya Savaşı’nda Gironde Bölgesi ValiliÄŸi Genel Sekreteri olan Papon, Fransa Yahudilerinin toplama kamplarına gönderilmesinde rol oynadı. Bu olaydaki rolünü gizlemeyi baÅŸaran Papon 1958’de Paris Polis ÅžefliÄŸi'ne atandı. Bu arada Cezayir Savaşı Paris’e sıçradı. “Cezayir Milli KurtuluÅŸ Cephesi”nin Paris’teki fedaileri polis hedeflerine silahlı saldırılar düzenlediler. Polis, Cezayirlilerin semtlerinde gece sokaÄŸa çıkma yasağı koydu. Polis baskınlarında 5 Cezayirli öldürüldü. Onbinlerce Cezayirli, polis ÅŸiddetini protesto etmek için yürüyüÅŸ düzenledi. Polis müdahale etti ve 300 gösterici öldürüldü. BirçoÄŸunun cesedi Seine nehrine atıldı. Cezayir’deki Fransız ordusu içinde yuvalanan gizli bir örgütü protesto eden bir baÅŸka gösteriye de polis sert ÅŸekilde karşılık verdi. Bu kez polis ÅŸiddetinin kurbanları Ä°ÅŸçi Federasyonu üyesi 9 solcuydu.
1965’te Fas’lı muhalif lider Mehdi Ben Barka, Fas ajanları tarafından Paris’te kaçırılıp öldürüldü. Fas ajanlarının Fransız polisinden yardım aldıklarına dair kuvvetli ÅŸüpheler oluÅŸtu. Açılan soruÅŸturma sonucunda Papon 1967’de görevinden ayrıldı. Papon 1978-1981 arasında Bütçe Bakanı olarak görev yaptı. Papon’un II. Dünya Savaşı döneminde Yahudilerin toplama kampına gönderilmesinde oynadığı rol ise 1981’de ortaya çıktı. 1983’te baÅŸlayan yargılama 16 yıl sürdü. Papon 1998’de 10 yıl hapse mahkum edildi. 3 yıl hapis yatan Papon saÄŸlık nedenleriyle serbest bırakıldı. Papon, 1961’de 300 Cezayirli’nin hayatını kaybettiÄŸi katliamdan ise yargılanmadı bile.
“Charlie Hebdo katliamı”nın failleri Cezayir asıllı iki kardeÅŸin ailesi 1960’larda Fransa’ya göçmüÅŸ. ‘Lanetli miras’ın hayaleti hem Cezayir’de, hem de Fransa’da dolaşıyor. Fransa bu mirasla yüzleÅŸebildi mi peki? 1990’lara kadar Fransız halkı Cezayirlilerin gözünden savaşın ne anlama geldiÄŸini öÄŸrenemedi. Çünkü Fransız hükümeti Cezayir savaşıyla ilgili sıkı sansür uyguladı. 1992’de “ÇaÄŸdaÅŸ Tarih Müzesi” Cezayir’deki savaÅŸ hakkındaki ilk sergiyi düzenledi. Sergi, Fransız ordusunun yaptığı mezalimi de gözler önüne serdi. 2000’de CumhurbaÅŸkanı Jaques Chirac, Cezayir’deki savaÅŸ sırasında Fransız askerlerinin uyguladığı iÅŸkenceden dolayı resmen özür dilemesi yönündeki çaÄŸrıları reddetti. Belki de Fransa için lanetli mirasla yüzleÅŸme zamanı.
YENÄ°ÅžAFAK
Henüz yorum yapılmamış.